Akut böbrek iltihabı, ani bir şekilde gelişen ve böbrek doku hasarına neden olabilen bir hastalıktır. Bu hastalık, böbreklere zarar veren enfeksiyon veya diğer faktörler nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu makalede, akut böbrek iltihabının ne olduğuna, belirtilere, teşhislerine, tedavilerine, komplikasyonlarına ve önlenmesi için bazı önerilere değineceğiz.
İçindekiler
Akut Böbrek İltihabı Nedir?
Akut böbrek iltihabı, şiddetli bel ağrısı ve ateşi de içeren hızlı gelişen bir böbrek enfeksiyonudur. Diğer semptomların arasında idrarda kanama, ağrı veya yanma, hızlı kalp atışı, bulantı, kusma ve ateş sayılabilir. Bu hastalık, hem çocukları hem de yetişkinleri etkileyebilir, ancak genellikle 50 yaşın altındaki yetişkinlerde görülür. Akut böbrek iltihabı böbreklerin içini ve çevresini etkileyebilir.
Akut Böbrek İltihabının Sebepleri
Akut böbrek iltihabının birkaç neden bulunmaktadır. En yaygın neden iltihabi bir enfeksiyondur. Bu enfeksiyondan sorumlu bakteriler arasında en yaygınları E. coli, Klebsiella, Proteus, Enterobacter, Staphylococcus, Streptococcus, ve Staphylococcus aureus’dir. Ancak, akut böbrek iltihabı ayrıca kulak enfeksiyonu veya diğer enfeksiyondan kaynaklanabilir.
Akut Böbrek İltihabının Belirtileri
Akut böbrek iltihabının belirtileri şunlardır:
- Bel ağrısı ya da kas gerginliği, adette olduğu gibi karnın alt tarafında, adette olduğu gibi sol tarafta ya da her iki tarafında olabilir.
- İdrarda kanama olabilir.
- İdrarda ağrı ya da yanma olabilir.
- Ateş olabilir.
- Hızlı kalp atışı olabilir.
- Bulantı ve kusma olabilir.
Akut böbrek iltihabının teşhis süreci, hastanın semptomlarına, geçmiş tıbbi öyküsüne, ve yapılan tıbbi testlerin sonuçlarına göre değişebilir. Tıbbi testlere idrar analizi, idrarda bakteriler, kan testi, idrar kültür testi, ve bir röntgen veya görüntüleme testi dahildir.
Akut böbrek iltihabı, idrar kültürü (bakteri kültür) test sonuçlarına göre tanı konur. Bu test, idrar örneğinde bakterilerin varlığını tespit eder ve bakterinin tipini belirler. İdrarda yüksek bir WBC (ağırlıklı beyaz kan hücresi) sayısına sahip olmak da akut böbrek iltihabının bir belirti olabilir.
Ancak, bu hastalık bazen başka bir hastalığın bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Örneğin, karaciğer hastalığı, diyabet, hipertansiyon, ve kalp hastalıkları gibi diğer durumlar da akut böbrek iltihabına neden olabilir. Bu nedenle, doktorunuz, akut böbrek iltihabı teşhisi için çeşitli testlerin sonuçlarına bakması gerekir.
Akut Böbrek İltihabının Tedavisi
Akut böbrek iltihabı, genellikle antibiyotikler kullanılarak tedavi edilir. Bu antibiyotikler, hastaya ağızdan alınabilir, damar içine verilebilir ya da idrar üreteci içine yerleştirilebilir. Damar içine veya idrar üreteci içine verilen antibiyotiklerin daha etkili olabilmesi için genellikle hastanın tıbbi gözetim altında olması gerekir.
Ayrıca, doktorunuz şunları da önerebilir:
- İdrarı artırmak için yeterli sıvı alımı
- Bel ağrısı veya kas gerginliği için ağrı kesiciler
- Ateşin düşürülmesi için ateş düşürücü ilaçların alımı
- Antihistaminikler veya antiemetics (dışkıyı azaltan ilaçlar) gibi bulantı ve kusma için ilaçların alınması
Akut Böbrek İltihabının Komplikasyonları
Akut böbrek iltihabı, ciddi komplikasyonlara (diğer sağlık sorunlarına) yol açabilir. Bu komplikasyonlar şöyle sıralanabilir:
- Böbrek yetmezliği: En sık komplikasyon böbrek yetmezliğidir. Akut böbrek iltihabı, böbrek yetmezliğine neden olabilir.
- Sepsis (kan dolaşımına bakteri yayılması): Bu, enfeksiyondan kaynaklanan ciddi komplikasyonlardır ve hayatını tehlikeye atabilir.
- Prostatitis (prostat enfeksiyonu): Bu, idrar yollarından gelebilen bir enfeksiyondur.
- Biliyer tıkanıklık (safra yollarının tıkanması): Bu, karaciğer ve safra yollarındaki tıkanıklık ile sonuçlanabilir.
Akut böbrek iltihabı, tedavi edilmezse, ciddi komplikasyonlara veya hatta ölüme neden olabilir. Bu nedenle, akut böbrek iltihabı belirtileri ortaya çıktığında, hızla tıbbi yardım almak önemlidir.
