Bir kaya parçasının cansız, bir bitkinin ise canlı olduğunu nasıl anlarsınız?
Taş bitkileri olarak adlandırılan Lithops (Litops) cinsi çok yıllık çöl bitkileri cansız gibi görünür. Ancak bu bitkiler, hayatlarının belirli dönemlerinde çiçek açar. Taş gibi cansız görüntüleri kaybolur ve canlılık belirtileri gözlenir.
Canlıları, cansız varlıklardan bir ya da birkaç özelliğine bakarak ayırt etmek zordur. Varlıkları canlı olarak nitelendirebilmek için; hücresel yapı, beslenme, solunum, boşaltım, hareket, uyarılara tepki, metabolizma, homeostazi, uyum, organizasyon, üreme, büyüme, gelişme gibi özelliklere sahip olup olmadığına bakılır. Bu özelliklere sahip olan varlıklar canlı, varlıkların canlı olma durumu ise canlılık olarak tanımlanır.
Canlıları inceleyen bilim dalı biyolojidir. Biyoloji, Yunanca “hayat” anlamına gelen bios ile “bilim=inceleme” anlamına gelen logos kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur.
Biyoloji; canlıları, bunların özelliklerini, yapı ve işlevlerini, canlı ve cansızlarla etkileşimlerini bilimsel olarak inceleyen bilim dalıdır.
Biyoloji ile ilgili çalışmalar yapan bilim insanları biyolog olarak adlandırılır. Son yılların en popüler bilim dallarından biri olan biyoloji, kavram olarak ilk kez 1800 yılında Karl Friedrich Burdach (Karl Firidrih Bordah) tarafından kullanılmıştır.
1802 yılında ise Gottfried Reinhold Treviranus (Gatfired Raynhold Trevireynus), filozofların doğa üzerine düşün- celerini açıklayan yapıtına “Biyoloji” adını vermiş ve biyoloji günümüzdeki anlamıyla kullanılmaya başlanmıştır. Biyoloji, canlılık ol- gusunu açıklamaya çalışır. Biyologların canlılığı araştırma merakı, yaşamın doğasının bilimsel olarak araştırılması ve sorgulanmasını sağlar.
