Sağlık, Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) kurucu tüzüğünde olduğu gibi, ölüm, yaşam beklentisi ve hastalık oranlarının istatistiklerinden insan ve toplumsal mükemmelliğin idealize edilmiş versiyonlarına kadar pek çok açıdan tanımlanabilir. Sağlık, sadece sakatlık ve hastalığın olmaması değil, aynı zamanda bedensel, ruhsal ve sosyal açıdan tam bir iyilik (mutluluk) hali olarak WHO tarafından ifade edilmektedir.
Sağlığın daha işlevsel bir tanımı, maksimum işlevsel yetenek hedefi ile kişinin biyolojik, fiziksel ve sosyal çevre ile denge durumunda olmasıdır. Bu nedenle sağlık, anatomik, fizyolojik ve psikolojik bütünlük ailede, işte ve toplumsal rollerde (ilişkili streslerle başa çıkma dahil) optimal bir işlevsel yetenek, iyi olma hissi ve riskten kurtulma ile karakterize edilen bir durum olarak görülmektedir.
Hastalıkta ve bunların tedavisinde birbiriyle ilişkili birçok faktör vardır. 1878’de Claude Bernard, canlı organizmanın iç ortamının fizyolojik süreçlere adaptasyonu ve ayarlanması fenomenini tanımlamıştır. Bu kavram tıp için temeldir. Aynı zamanda halk sağlığı için de merkezidir çünkü sağlık ve hastalık arasındaki olay ve faktörlerin spektrumunu anlamak, sağlığa yönelik dengeyi etkileyen katkıda bulunan faktörlerin belirlenmesi ve dengesizliği tersine çevirmek için olası müdahale noktalarının araştırılması için temeldir. Epidemiyolojik gelişim içersinde önemli olan bazı göstergeler ortaya çıkmıştır. Sağlık hizmeti uygulamalarını takip etmek ve müdale sonuçlarını yorumlamak için kullanılan bu göstergelerden bazıları:
Hastalık ise tıp açısından; organ ve dokularda, ölçülebilen, objektif belirti ve bulgularla tanımlanan normal dışı değişiklikler, kişi açısından; bedende hissedilen olağan dışı değişiklik hissi, rahatsızlık, çevresindekiler açısından; hastalara özgü beklenen, gözlenen bir davranış şekli/sosyal bir roldür.
Kaynak: Halk Sağlığı kitabı – Prof.Dr. Eray YURTSEVEN
