Bitki ve hayvan hücrelerinin bazı ortak özellikleri olmasına rağmen şekli, büyüklüğü, rengi ve iç yapısı bakımından aralarında farklılıklar vardır.
Her hücrede mutlaka sitoplazma ve onu çevreleyen bir hücre zarı bulunur. Ayrıca birçok hücre, çekirdeğe ve özel işlevi olan organellere sahiptir.
Birçok hücre çıplak gözle görülemez, yani mikroskobik boyuttadır. Örneğin bir hayvan hücresi ortalama 15 μm (mikrometre), bitki hücresi ise 40 μm çapındadır. En küçük hücre olan mikroorganizmaların yarı çapı 0.3 μm’den daha küçüktür. En büyük hücre ise kuş yumurtasıdır.
Hücreler genellikle küre şeklinde gösterilmesine rağmen birçoğu farklı şekillere sahiptir. Bir hücrenin şekli ve boyutu o hücrenin görevine bağlı olarak değişiklik gösterir. Amip ve beyaz kan hücreleri (akyuvarlar) gibi hücreler, hareket ederken şekillerini de değiştirir.
Sperm hücrelerinin hareket etmeleri için uzun kuyrukları vardır. Sinir hücreleri uzun uzantıları sayesinde uyarıları uzak mesafelere iletir. İnce bağırsağın iç yüzeyinde bulunan epitel hücrelerinin görevi sindirilmiş besinleri emmektir. Bu hücreler emilim yüzeyini artırmak amacıyla mikrovillus adı verilen parmağa benzer çıkıntılara sahiptir.
Benzer şekilde bitki köklerinde de topraktan alınan su miktarını artırmak için epidermis hücrelerinin oluşturduğu emici tüyler bulunur.
