1. Anasayfa
  2. İnsan Fizyolojisi

Dolaşım sistemi rahatsızlıkları, hastalıkları


0

Dolaşım sistemi damarlarla tüm doku ve organların en uç noktalarına kadar uzanır. Bu yüzden damarlarda oluşabilecek herhangi bir olumsuzluk bütün doku ve organların işlevini bozabilir. Sigara ve alkol kullanımı, yanlış beslenme ve hareketsiz yaşam gibi durumlar damar sağlığını olumsuz etkileyerek dolaşım sistemi rahatsızlıklarına neden olur. Dolaşım sistemi rahatsızlıklarından bazıları; kalp krizi, damar tıkanıklığı, yüksek tansiyon, varis, kangren, anemi ve lösemidir.

Kalp Krizi

Kalp krizi kalbi besleyen kroner damarlardaki kan akımının çeşitli nedenlerle ani azalması veya kesilmesi sonucu oksijensiz ve besinsiz kalan kalp kası hücrelerinin ölümü sonucu gerçekleşir. Kalp krizi geçirme ihtimali hipertansiyon, kolestrol ve diyabet (şeker) hastalarında, sigara ve alkol kullananlarda ya da ailede koroner kalp hastalığı olanlarda daha yüksektir. Kalp krizinin en önemli belirtisi göğüs kemiğinin arkasındaki göğüs ağrısıdır. Bununla beraber nefes darlığı, öksürük, baş dönmesi, bayılma, mide bulantısı ve kusma da görülebilir. Kalp krizinden korunmak için kan basıncının, kan şekerinin ve kolesterol seviyesinin düzenli aralıklarla kontrol edilmesi, meyve ve sebzenin bol tüketilmesi, hayvansal yağ içeren besinlerin az tüketilmesi, sigara ve alkol kullanılmaması, kilosu fazla olanların kilo vermesi, spor yapılması ve stresten uzak durulması önerilmektedir.

Damar tıkanıklığı

Damar duvarı içinde plak adı verilen kümelenmeler şeklinde yağ birikir. Bu birikim sonucunda damarın normal işlevi bozulur. Bu durumda damar kalınlaşır, daha sert olur ve kan akışı zorlaşır. Bunun sonucunda kalp krizi, beyine giden damarlarda tıkanmaya bağlı inme (felç), diğer organların damar hastalıkları, kol ve bacakların damar hastalıkları görülebilir. Damar tıkanıklığını önlemek için beslenmedeki yağın azaltılması, kilo verilmesi, sigara ve alkol kullanılmaması, şeker hastalığı var ise kan şekerinin kontrol altına alınması ve hareketli bir yaşam tarzı önerilmektedir.

Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon)

Sağlıklı bir insanın büyük tansiyonu 12 (120 mm Hg), küçük tansiyonu 8 (80 mmHg)’dir. Yüksek tansiyon (hipertansiyon) herhangi bir nedenle büyük tansiyonun 14 (140 mmHg)’den, küçük tansiyonun 9 (90 mmHg)’dan fazla olması durumudur. Tansiyonun yükselmesinin nedenleri başında aşırı tuz tüketimi gelmektedir. Beslenme bozuklukları, aşırı kilo, metabolizma bozuklukları, stres, genetik gibi faktörler de yüksek tansiyonda etkilidir. Ayrıca hormonal sistem bozuklukları, böbrek rahatsızlıkları gibi başka hastalıkların etkisi de olabilir. Tedavi edilmezse kalp krizi, beyin kanaması, böbrek hasarı, felç veya görme bozuklukları ortaya çıkabilir. Uzun süre yüksek kan basıncına maruz kalan damarlarda kalınlaşma ve damar esnekliğinde azalma olur. Yüksek tansiyonu kontrol altında tutabilmek için; kilo vermek, alkol ve sigara kullanmamak, tuzlu besinlerden kaçınmak, stresten uzak durmak, potasyum, kalsiyum ve magnezyum bakımından zengin besinlerle beslenmek önerilmektedir.

Varis

Bacaklardaki toplardamarlarda kanın kalbe doğru tek yönlü olarak akmasını sağlayan kapakçıklar vardır. Bu kapakçıklar genetik faktörler, gebelik, sigara kullanımı, meslek gereği uzun süre ayakta kalma gibi nedenlerle gerilir ve deforme olur. Gerilen kapakların kapatma özellikleri zayıfladığı için kan toplardamarlarda toplanarak varise neden olur. Varis, deri yüzeyinde gri-mor çizgiler hâlinde kendini gösterir. Varisli kişiler uzun süre ayakta durmaktan kaçınmalı, spor gibi fiziksel aktivitelerde bulunmalıdır.

Kangren

Kangren, dokulara yeteri kadar kan gidememesi sonucu ortaya çıkan doku ölümleridir. Şeker hastalarında kangren yaygın olarak görülür. Şeker hastalığı damarların yapısını bozarak tıkanmalarına ve kangrene neden olur. Bu durum daha çok ayak parmaklarında görülür. Darbe ve kemik kırıkları sonucunda da o organı besleyen damarın sıkışıp tıkanmasıyla kangren meydana gelebilir. Aşırı soğukların yol açtığı donma durumları da kangrene sebep olabilir.

Anemi

Kan miktarının veya kandaki alyuvar sayısının normalin altına düşmesi durumudur.

Aneminin görülme sebeplerden bazıları şunlardır:

• Yaralanma, travma gibi durumlarda ortaya çıkabilecek kan kaybı,
• Kandaki demir eksikliğine bağlı olarak hemoglobinin yetersiz üretilmesi,
• Kemik iliklerinin çeşitli sebeplerden dolayı görevini yapamaması sonucunda kan yapımının azalması,
• Orak hücre anemisi gibi kalıtsal faktörler,
• B vitamini eksikliği,

Lösemi

Kandaki akyuvar sayısının kontrolsüz ve zarar verici düzeyde artmasıdır. Löseminin en karakteristik özelliği, diğer dokulara hızla yayılmasıdır. Genelde karaciğere ve lenf bezleri gibi bölgelere yayılır. Bu hücrelerin çoğalması kontrol altına alınmazsa ölüme kadar giden sonuçlar oluşabilir.

 

İlginizi Çekebilir

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir